استحصال رنگیزه فیکوسیانین از سویه بومی ‌ریزجلبک اسپیرولینا Spirulina platensis

مشخصات علمی و فنی :  رنگیزه آبی فیکوسیانین با خواص فلورسنت و آنتی اکسیدانی از جلبک‌های سبزآبی به ویژه اسپیرولینا بدست می‌آید و از سال 2013 در سطح وسیعی در کشورهای مختلف به عنوان رنگ آبی طبیعی مورد استفاده قرار می‌گیرد. بهبود تولید، استخراج و خالص سازی فیکوسیانین می‌تواند دامنه کاربرد آن را به عنوان مکمل غذایی و دارویی افزایش دهد. تولید موفق بیومس جلبک با فیکوسیانین بالا به عوامل متعددی از جمله شرایط رشد جلبک، قابلیت تجمع رنگیزه، تکنولوژی تولید  و کارآیی فرآیند پایین دستی بستگی دارد. در دانش فنی حاضر، روش‌های مختلف استخراج شامل شکستن دیواره سلولی به روش‌های فیزیکی مانند شوک اسمزی و انجماد و نیز استفاده از ترکیبات شیمیایی مورد بررسی و مقایسه قرار گرفت. پس از مراحل جداسازی و خالص­ سازی و تغلیظ با بهترین و ایمن ترین روش ازنظر سلامت محصول، رنگیزه فیکوسیانین با قابلیت مصرف غذایی و قابل رقابت با نمونه وارداتی تولید شد.

توجیه مالی و اقتصادی : رنگ طبیعی فیکوسیانین علاوه بر خواص زیستی باارزش، در مقایسه با رنگ‌های شیمیایی و سنتزی کاملا بی­خطر می باشد. با بررسی طرح توجیهی اقتصادی، تولید رنگ با روش پیشنهادی در این دانش فنی حداقل 30 درصد قیمت تمام شده محصول را نسبت به فیکوسیانین وارداتی کاهش خواهد داد. همچنین سرعت این روش در مقایسه با روش‌های سنتی معمول مانند ترسیب پروتئین با آمونیوم سولفات سه برابر می­باشد. یکی دیگر از مزایای این پروتکل استفاده از ترکیبات غیرسمی در محدوده قابل توصیه  می‌باشد. این ترکیبات در تثبیت رنگ و حفظ پایداری آن نیز موثر هستند.

  افزایش عملکرد اندام های هوایی و ماده موثره استویوزاید در گیاه استویا

میزان شکر مصرفی برای یک فرد عادی می بایست 18/5 کیلوگرم در سال باشد در حالیکه در ایران این مقدار حدود 29 کیلوگرم در سال به ازای هر فرد است.لذا لازم است که مصرف اضافی با شیرین کننده‏های طبیعی دیگر جایگزین شود. بکارگیری علوم جدید در زمینه بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی، استخراج و استحصال شیرین کننده ها از گیاه استویا  را کاملاً اقتصادی نموده است. شیرین کنندگی این محصول که بطور کامل از منابع طبیعی منشا می گیرد 300 تا 350 برابر شکر است.  این شیرین کننده بدون کالری بوده و هیچگونه عوارض جانبی از آن گزارش نشده است. درحال حاضر این شیرین کننده ها از خارج از کشور وارد می شوند. باتوجه به اهمیت موضوع پژوهشکده با راهبرد کارامدسازی اقدام به اجرای برنامه افزایش عملکرد اندام های هوایی و ماده موثره استویوزاید در گیاه استویا نموده است.